Als je geinteresseerd bent in het zelf maken van een robuust en nauwkeurig voetenstuur, lees dan verder.
Alles wat je nodig hebt is een vrije (analoge) gamepoort op je PC, zo'n 25 Euro aan materialen (als je alles nieuw koopt) en 8 uur vrije tijd. En natuurlijk een beetje handigheid met gereedschap.

Functies:

• Gekoppelde, schuivende roerpedalen (zelf-centrerend) met gesimuleerde force feedback.
• Differentiele (Links/Rechts) en proportionele Toe Brakes ("Teen remmen" ).
• Een schakelaar voor bv. zetten van de Parking Brakes.

Introductie

In mijn Flightsim setup gebruik ik een CH Flightsim Yoke LE op een USB poort en dit voetenstuur op de analoge Gamecontroller poort (as 1,2, and 4). Met helicopters en militare vliegtuigen geef ik de voorkeur aan een joystick (Logitec ForceFeedback) i.p.v. de Yoke.

Remsysteem van FS2000 vs. FS2002

Wat heb je nodig ?

De belangrijkste onderdelen, en hoe ze gebruikt worden:

• Plaat materiaal. Hiervoor heb ik gebruikt een grenen plank, 18 mm dik.
  • De bodemplaat. 40*36 cm.
  • 2 Roerpedalen. Plankjes van elk 12*36 cm.
  • 2 Toebrake pedalen. Plankjes van elk 18*12 cm. Voor een juist gevoel moet je deze plankjes aan 1 kant afronden (fig. 2B)
• 2 vurenhouten balkjes, waarin de Potmeter's voor de Toebrakes bevestigd worden. Beide 3,5*6,5*20 cm.
• Een Controlarm, die de Roerpedalen koppelt. Deze zorgt ervoor dat als je het linker pedaal naar voren schuift, het rechter pedaal naar achteren gaat, vice versa.
  Gebruik hiervoor een stevig latje, bv. Meranti. Afmeting: 40*4*1,2 cm
• 4 Railgeleiders (fig. 7B). Gebruik bij voorkeur rails met kogellagers i.p.v. wieltjes; deze lopen soepeler en nauwkeuriger, de binnen rail kan aan twee kanten uit de buitenrail schuiven en ze zijn heel plat. Afmeting: 35*3*1 cm
• 2 scharnieren (fig. 7A), 8 - 10 cm breed.
• 8mm bouten(fig. 7K), die de Controlarm aan de bodemplaat en de Roerpedalen bevestigen. Benodigd: 2 bouten van 4 cm, 1 van 7 cm.
• 6 8mm kooimoeren (fig. 7E) en 1 normale 8mm moer.
• 6 8mm Karosserie ringen (sluitringen met een grotere diameter)
• Diverse houtschroeven.
• 3 Potentiometers (fig. 7H), van 47 KiloOhm LINEAR (NIET logaritmisch), bij voorkeur met een metalen as.
• 2 knoppen voor de Toebrake Potmeter's, bij voorkeur als afgebeeld (fig 7D, met wijzerplaat). De diameter van de knoppen moet ca. 3,5 - 4 cm zijn; deze diameter bepaalt de uitslag van de Toebrake pedalen. Vervangen de schroefjes in de knoppen door langere boutjes: aan dit boutje wordt de elastieken band en het touwtje bevestigd. (fig. 6)
• 2 elastieken bandjes (fig. 7C); deze trekken de Toebrake pedalen omhoog, en zorgen voor de benodigde drukweerstand. Probeer verschillende sterktes voor het beste gevoel.
• 2 sterke, dunne touwjes (mag niet rekken) (fig. 7F). Deze verbinden de Toebrake pedalen aan de Potmeter knoppen.
• 2 stukken dik elastiek (ca. 0,6 cm dik). Zie fig. 7G. Deze zorgen voor het centreren en de force feedback van de pedaal beweging. Dit elastiek wordt d.m.v. oogschroefjes vastgezet aan de Roerpedalen en de Bodemplaat. Verkrijgbaar bv. in een winkel met zeil artikelen. Ook hier geldt: probeer eventueel verschillende diktes en lengtes.
• 2 tandwielen.(fig. 7J). Deze tandwielen brengen de draaiende beweging van de Controlarm over op de Roer Potmeter. Overbrengings verhouding: 1:2,5.
  Bij uitstek geschikt hiervoor: K'NEX (mijn zoontje was hier niet zo blij mee :-).
• 2 aluminium plaatjes (7*3*0,3 cm), waarmee de Toebrake Potmeter's op de balkjes bevestigd worden.
• Een voetpedaal ('maak' contact, 'open' in rustpositie). Ik heb hiervoor een oude voetpedaal van mijn synthesiser gebruikt, maar elk 'maak' contact is goed.
• 2 maal 50 cm audio-stereo afgeschermde kabel. Verbindt een Toebrake Potmeter met de computerkabel.
  Zie het aansluitschema.
• 2 meter afgeschermde computer kabel (tenminste 6 aders), en een 15-pins gamepoort connector.

Assemblage Instructies

• Boor met een gatenboor een gat van ca. 3,5 cm in de balkjes, ca. 2 cm van de bovenkant. Hierin komen de Toebrake Potmeter's te liggen. Zie fig. 4A.
• Soldeer de stereokabel aan de Toebrake Potmeter's (fig. 4A/B and 8).
• Bevestig de the Potmeter's op de the aluminium plaatjes, en schroef deze op de balkjes.
• Bevestig de knoppen op de Toebrake Potmeter's:
  • Zet de Potmeter as ongeveer in de midden positie.
  • Belangrijk. Bevestig de knop op de as (zonder deze te draaien); het bevestigingsboutje moet hierbij recht omhoog wijzen.
  • Schroef een lange houtschroef (fig. 6B) in het balkje. Deze schroef voorkomt dat de Potmeter as geheel terug kan draaien, en dat het elastiek niet van het boutje glijdt.
  • Bevestig het elastiek tussen het knopboutje (fig. 6A/D) en een spijkertje aan de onderkant van het balkje (fig. 3D).
  
• Schroef de balkjes op de Roerpedalen.
• Boor een 9,5 mm gat in het Roerpedaal, en sla 2 kooimoeren hierin (1 vanaf onder, 1 vanaf boven). Waarschijnlijk zijn de kooimoeren iets te lang voor de dikte van het Roerpedaal: vijl dan van 1 kooimoer een stukje af. Positie van het gat: 11 cm van de voorkant van het Roer pedaal (BELANGRIJKE MAAT); bij afwijking hiervan loopt de Controlarm bij max. uitslag vast of tegen de Toebrake balkjes of tegen de Toebrake pedaalscharnier (zie fig. 2)
• Schroef een klein balkje (2*2*12 cm) aan de achterkant van het Roerpedaal, om te voorkomen dat je voet van het pedaal afglijdt.
• Schroef de binnenrails op de Roerpedalen en de buitenrails op de bodemplaat. (fig. 5A). Let hierbij op dat de rails precies evenwijdig lopen anders lopen ze vast tijdens de schuif beweging.
• Maak de Controlarm: boor een 8mm gat precies in het midden, en maak twee 8mm sleuven (fig. 3C). De sleuven moeten 4 cm lang zijn, en tot ongeveer 2,5 cm van het eind van de arm doorlopen. Bouten fig. 3A moeten hierin precies in kunnen schuiven, maar met zo weinig mogelijk speling. Met deze maatgeving kunnen de Roerpedalen zo'n 10 cm naar voren en naar achteren schuiven.
  Schroef het grote tandwiel vast onderop de Controlarm (gat in het tandwiel iets opboren, zodat de middenbout hierin gemakkelijk kan draaien).
  Bevestig de Controlarm nu op de Roerpedalen m.b.v. de 4 cm bouten en ringen.
• Bepaal nu waar de middenbout (fig. 3B, 5F) in de bodemplaat moet komen, boor een gat in de bodemplaat en sla hierin de kooimoeren (de Control arm even losmaken).
  Bevestig nu 7 cm middenbout door de Controlarm in de bodemplaat, en fixeer deze met een gewone moer.
  Kijk of de Roer pedalen nu goed schuiven. De Controlarm draait om bout 3B; voordeel van deze constructie: zeer stevig, en er komt geen kracht te staan op de as van de Roer Potmeter.
• Enig rekenwerk: Met de gegeven afmetingen, draait de Controlarm +/- 40 graden rond de middenbout; door de overbrenging naar het kleine tandwiel op de Roer Potmeter. draait de as van de Roer Potmeter dus: 2,5 * 2 * 40 = 200 graden.
  De max. draaiing van een Potmeter is weliswaar 270 graden, maar het is beter niet het volledige bereik te benutten daar het begin/eind van de draaiing meestal niet-lineair is.
• Soldeer een stukje stereo kabel aan de Roer Potmeter (zie schema) en bevestig de Roer Potmeter op een aluminium plaatje (fig 5B, 5D). Bevestig het kleine tandwiel op de as van de Roer Potmeter met een klein schroefje door de hals van het tandwiel (fig. 5C), en schroef het geheel met een tussenlatje op de bodemplaat, zodanig dat de tanden precies in elkaar grijpen.
  Belangrijk: Met de Roerpedalen en Controlarm in rustpositie, moet de as van de Roer Potmeter. ook in middenpositie staan.
• Schroef de Toebrake pedalen met de scharnieren en een latje (belangrijk voor een vrije uitslag !) op de Roer pedalen. (fig. 2A and fig. 3).
• Bevestig het touwtje tussen het knopboutje en een schroefoogje (fig. 3E) aan de Toebrake pedalen.
  Noot m.b.t. de lengte van het touwtje: als het Toebrake pedaal volledig wordt ingedrukt (het pedaal rust dan op de Controlarm schuifbout) moet de as van de Toebrake Potmeter ongeveer 180 graden gedraaid zijn (dus het knopboutje wijst nu naar rechts).
• Met de oogschroefjes (fig. 7M), bevestig het dikke elastiek tussen de bodemplaat en de Roer pedalen (fig. 1B)
  Voor een goede zelf-centrering van de pedalen, en om slijtage van het elastiek te voorkomen, moet de lengte van het elastiek zodanig zijn dat, als de Roer pedalen in middenpositie staan, het elastiek een klein beetje (ca. 2 cm) uitgerekt is.
  TIP: zet het elastiek vast door er een spijkertje doorheen te slaan.
• Timmer onder de bodemplaat een paar plastic plankendragers, om schuiven van de bodemplaat op de vloer tegen te gaan.

Electrisch schema

Zie fig. 8 voor het schema. Leidt de bedrading van Toebrake Potmeter's, Roer Potmeter en Voetschakelaar naar de top van de bodemplaat en soldeer deze aan de afgeschermde computerkabel (fig 4C); soldeer een 15-pins gamepoort connector aan het andere eind van de kabel.
Verbindt de afscherming van alle bedrading (dikke licht-grijze lijn in het schema) aan elkaar, aan de buitenkant van de connector en aan de metalen behuizing van de Potmeters. Dit reduceert 'jitter' op de Gamecontroller assen in Windows.

Nog een opmerking m.b.t. aansluiting van de Potmeters: gebruik altijd het middencontact en 1 van beide buitenste contacten; welk buitenste contact is niet belangrijk: bij het toewijzing van een Controller as in FS200x kan, bij verkeerd aansluiten, altijd de FS200x 'reverse axis' functie gebruikt worden.

Installatie van het voetenstuur als een Windows Game Controller

Bijgaand een beschrijving voor Windows98 (Engels); werkt ook met andere Windows versies, maar de beschrijving zal dan mogelijk iets afwijken.

• Plug de kabel in de PC gamepoort.
• Klik Start - Settings - Control Panel - Game Controllers.
• Voeg een nieuwe Controller toe: Klik Add, en selecteer '2-axis 2-button joystick', met de optie 'rudder/pedals' aangevinkt.
• Terug in de Controller list, de '2-axis 2-button joystick' moet nu status OK hebben.
• Klik tab 'Advanced' en reorganiseer de Controllers zodanig dat de nieuwe joystick ID 1 heeft, en de andere flight controller (in mijn geval de Yoke) ID 2. Dit is belangrijk, daar FS200x (althans op mijn PC) alleen goed omgaat met de gamepoort controller als deze ID 1 heeft.
• Klik de General tab, en klik Settings - Calibrate, om het voetenstuur te calibreren.
  • Simuleer de 'cirkel' beweging van de X/Y as door afwisselend de Toebrake pedalen in te drukken. Klik op de voetschakelaar (button-1) om te bevestigen..
  • Calibreer het roer door de pedalen enkele keren heen en weer te schuiven.
• Klik Properties, en kijk in de Test tab of de assen goed gecalibreerd zijn.

Installatie van het voetenstuur in FS2000/FS2002

Voor FS2002: ga naar het Options - Controls - Assignments window.

• Selecteer de '2 axis ....' onder 'joystick type', en verwijder alle default toewijzingen (indien van toepassing).
• Wijs de X (1), Y(2) en Rz(4) assen toe aan resp. LeftBrake, RightBrake en Rudder axis.
• Klik tab Events/Buttons voor '2 axis ....' joystick, en wijs Button-1 toe aan de SetParkingBrake functie.
• Selecteer Options - Controls - Sensitivities, en selecteer de '2 axis ...' controller.
• Zet de Sensitivity schuif voor Left/Right brake axis op MAX, en Null zone op MIN.
• Zet de Sensitivity schuif voor Rudder halverwege, en Null zone iets groter dan MIN.

Selecteer je favoriete Flight, met een vliegtuig met zichtbare roer beweging.
Ga naar Flights - Realism Settings de-selecteer de Auto Rudder checkbox.
Kijk nu in Spotplane view of het roer werkt, en of het gecentreerd is als de Roer pedalen in de ruststand staan.
Als de Toebrake pedalen in rust zijn (omhoog dus) mag er geen BRAKES bericht verschijnen. Als dit wel het geval is, of als het Roer bij het bewegen van de Roerpedalen de verkeerde kant opgaat, selecteer dan de optie "reverse axis" in Options - Controls - Assignments.
Noot: met de Toebrakes toegewezen aan een controller axis, werkt de standaard Brakes toets niet meer (Vergelijk F1/F4 als je een Throttle axis gebruikt).
Check of het remgedrag en de Roer actie goed werkt; indien niet, probeer dan wat andere waarden voor de Sensitivities en Null zones. Voor FS2000, installeer de Rudder axis als boven beschreven. Om de Toebrakes te installeren, volg de instructies in Peter's FSUIPC gebruiksaanwijzing.

Gebruik van het voetenstuur in combinatie met een gamepoort Yoke/Joystick

• In plaats van de Potmeter constructie, hang je de Toebrake pedalen aan de elastieke banden op (met een spijkertje bovenop de balkjes).
• Monteer een niet-schakelend 'maak' contact onder de de Toebrake pedalen, zodat als je een pedaal indrukt, het maak-contact geactiveerd wordt.
• Zoals Switch-1 in fig. 8, verbindt 1 contact van de schakelaars met pin-4 van de connector, en de andere contacten met pin-7 resp. pin-10. Zo gebruik je dus Button-2 and -3 als Toebrakes (vergelijk F11/F12 in Fs200x).
• Verbindt de kabel met de gamepoort via een 'Y' connector; voeg in de Windows Gamecontroller setup het voetenstuur toe door de optie 'rudder/pedals' van de Yoke/Joystick aan te vinken.
• In FS200x, ga naar Options - Controls - Assignments.
• Selecteer Events/Buttons, en wijs toe: button-1 aan SetParkingBrake, button-2 aan ApplyLeftBrakes (F11) en button-3 aan ApplyRightBrakes.

Een Bonus Idee ??

Mijn CH Flightsim Yoke LE USB heb ik nu op de volgende wijze uitgebreid:

• Trim potmeters voor Ailerons en Elevator.
  I.p.v. de echte Trim instrumenten, kun je de control surfaces van een vliegtuig ook trimmen op de hoofdassen.
  Hoewel mijn Yoke USB is, werkt hij intern nog steeds met analoge Potmeters. Voor zowel de Ailerons als Elevator Potmeter, heb ik in serie met de bestaande Potmeter een nieuwe Potmeter (27 K linear) opgenomen; dit geeft voldoende trim capaciteit.
• Daar de gamepoort connector nu nog een vrije as en drie vrije buttons heeft, heb ik in de Yoke een extra Potmeter en drie contacten toegevoegd (zie schema).
  Deze heb ik toegewezen aan Mixture Control resp. AutoPilot, Autothrottle and Reverse Thrust.

Tenslotte ....

Ik ben me ervan bewust dat dit voetenstuur er misschien niet erg professioneel uitziet, maar vergis je niet: mits goed gebouwd (zoals hierboven beschreven) zijn ze zeker zo robuust en nauwkeurig als commercieel verkrijgbare pedalen, Daarbij, het 'gevoel' kun je helemaal naar eigen wens afstellen.
Het vraagt weinig onderhoud (wellicht nieuw elastiek elk jaar) en last-but-not-least: ze kosten slechts een fractie van commerciele pedalen (en is nog leuk om te maken ook): Max. 25 Euro als je alles nieuw koopt (de 4 rails zijn het duurst: totaal ca. 15 Euro).
TIP: heb je niet toevalling ergens rails van een oude keukenla liggen ?
Ter vergelijking: De CH Pro Pedals kosten in Nederland ongeveer 170 Euro.

Wellicht onnodig te zeggen, maar uitvoeren van bovenstaande instructies is natuurlijk voor eigen risico. Ik gebruik dit voetenstuur nu 2 maanden, en weet nog steeds niet wat ik eraan zou kunnen verbeteren :-).
Maar als je enig commentaar, vragen of suggesties hebt, aarzel dan niet mij een Email te sturen (A.U.B: GEEN grote bijlagen meesturen!).

Happy flying .....

Laatste wijziging: 4 jan. 2002